Groningen: een gastvrije binnenstad met een lokaal hart
Interview met Groningen City Club over het toekomstperspectief .
Groningen staat de komende jaren voor een aantal grote keuzes. Hoe maak je de binnenstad leefbaar, bereikbaar en aantrekkelijk, zonder dat de ziel – het karakter van lokale ondernemers, bewoners én bezoekers – verloren gaat? Ondernemersvereniging Groningen City Club (GCC) werkt samen met als Koninklijke Horeca Nederland en VNO-NCW MKB Noord aan een visie: het ambitiedocument Toekomstperspectief Binnenstad Groningen 2035.
We spreken met Eric Bos (voorzitter GCC) en Nynke Kloosterman (coördinator binnenstadsmanagement GCC) over waar de binnenstad nu staat, welke uitdagingen er liggen, en welke kansen met dit toekomstperspectief benut worden.
De huidige staat: compacte, bruisende binnenstad in transitie
Groningen City Club (GCC) representeert al meer dan 30 jaar alle 1500 ondernemers in de binnenstad. Eric Bos en Nynke Kloosterman vertellen dat Groningen weliswaar een kleine binnenstad (ongeveer 1×1 kilometer) heeft, maar wel een levendige die geen sluitingstijden kent. Projecten als het Forum (waar inmiddels meer dan 50.000 bezoekers per week komen) en de herontwikkeling van beeldbepalende panden als het oude V&D-gebouw aan de Grote Markt, tonen aan dat de transformatie in volle gang is.
Niet alleen de iconische plekken krijgen aandacht; ook de Oosterstraat, Gelkingestraat, Ebbingestraat en Herestraat worden stap voor stap aangepakt. Evenals de aanlooproutes naar het kernwinkelgebied rond de Grote Markt. De binnenstad kampt daarnaast met sociale problematiek, vooral in het ‘gele lopergebied’ tussen de Vismarkt en het station waar bewoners overlast ervaren van vervuiling, overlast en criminaliteit. Hier ligt ook de Folkingestraat, bekend om zijn unieke speciaalzaken en restaurants. Er zijn al maatregelen genomen zoals extra toezicht en betere verlichting. Maar ook een ‘wijkhub’ moet de veiligheid en leefbaarheid verbeteren. Toch blijft de aanpak complex, omdat het vaak leidt tot een waterbedeffect waarbij de problematiek verschuift naar andere wijken in de binnenstad.
Het doel van alle vernieuwingsprojecten, die ook vallen onder het lopende gemeentelijke uitvoeringsprogramma Ruimte voor Jou, is dat de binnenstad aantrekkelijk, toegankelijk, veilig en bereikbar is voor iedereen. De komende jaren blijft de volledige binnenstad ‘op de schop gaan’. Maar wel zodanig dat het karakter behouden blijft. Daar willen de ondernemers over meepraten.
De visie voor 2035: mix, betrokkenheid en ruimtelijke ordening
Het toekomstperspectief is ontstaan als reactie op het document Geleide Groei; een gemeentelijke visie op hoe de binnenstad de komende 25 jaar kan groeien over de Diepenring heen. Alle ondernemers, waaronder winkels, horeca, musea, bioscopen en zakelijke dienstverleners, willen meedenken over hoe de groei eruit moet zien. De schaalsprong moet niet ten koste gaan van het Groningse karakter. Cruciaal hierbij is de mix in het aanbod; een te eenzijdig aanbod is niet aantrekkelijk. Het hoofddoel van het toekomstperspectief is om de ruimtelijke ordeningsplannen van de gemeente (openbare ruimte, verdichting en nieuwe wijken) aan te vullen met de wensen van ondernemers en bewoners. Zij vormen het kloppend hart van de binnenstad. Zonder hen ‘leeft en bruist het niet’.
Het toekomstperspectief is ontwikkeld met een brede referentiegroep van stadspartners die energie en daadkracht hebben: de zogenaamde ‘coalition of the willing’. Een diverse groep: de universiteit, kunst en cultuur (o.a. Groninger Museum), VNO NCW MKB Noord, Ondernemersfonds Groningen, KHN afdeling Groningen, vastgoedeigenaren, groot winkelbedrijven, en lokale ondernemers. Beleidsambtenaren van Economische Zaken zijn vanaf de kick-off geïnformeerd om te voorkomen dat de gemeente het als een bedreiging ziet. Eric en Nynke geven aan verrast (ander woord verrast is het niet, eerder tevreden o.i.d.) te zijn hoe snel alle verschillende partijen op één lijn zaten en dat ze “allemaal hetzelfde willen voor de stad”. Het lastigste in het opzetten van het toekomstperspectief was het compact maken van de enorme invloed en informatie die uit de brainstormsessies boven kwam drijven. Rupert Parker Brady begeleidde het traject.
Vrijetijdseconomie & data als motor voor ontwikkeling
Een belangrijke pijler in de gemeentelijke visie is de vrijetijdseconomie. Het doel van de verenigde ondernemers is dat de binnenstad in 2035 wordt gezien als de meest gastvrije binnenstad van Nederland. De Groningers zien kansen voor een economie waarbij het draait om toerisme en verblijfskwaliteit en niet alleen massaconsumptie. Bezoekers die niet alleen komen winkelen en eten, maar van de binnenstad willen genieten door er te verblijven en dingen te beleven. Er worden miljoenen geïnvesteerd in onder meer de vrijetijdseconomie, ook vanuit de Economische Agenda van ‘Nij Begun’; het fonds om Groningen weer op te bouwen na de verwoestende gevolgen van decennia gaswinning.
Om dit goed te kunnen sturen, is data essentieel. De GCC wil een Binnenstadsmonitor: een dataset die bezoekersaantallen, verblijfsduur, bestedingspatronen en looproutes hoogfrequent laat zien. Met deze actuele informatie kunnen beleidsmakers én ondernemers sneller anticiperen en bijsturen.
Van visie naar verbinding
Een visie alleen is niet genoeg: de manier van samenwerken moet meerjarig zijn. Dit najaar is in het kader van het toekomstperspectief een start gemaakt met het voeren van structureel overleg met lokale en regionale vastgoedpartijen. Vastgoed is een essentieel onderdeel: als het goed gaat met de ondernemer, gaat het goed met vastgoedontwikkelaars en beleggers. En vice versa.
Daarnaast ondergaat de vereniging GCC een interne transitie, die van essentieel belang is en gekoppeld is aan het toekomstperspectief. De ondernemersclub moet toekomstgericht zijn. Dit betekent een brede samenwerking, niet alleen met retail, horeca en leisure, maar ook met sport, kunst, cultuur en kennisinstellingen. Er worden verkennende gesprekken gevoerd om een Ondernemershuis te bouwen, eventueel fysiek, waarin onder meer GCC, VNO NCW MKB Noord en KHN intensiever samenwerken. De doelstelling is om gezamenlijk op te trekken en te professionaliseren. Het huidige bestuur van GCC zal in 2026 vernieuwen. De functies en rollen binnen het bestuur worden opnieuw beschreven op basis van een nieuwe toekomstvisie.
Hoewel de binnenstadsbewoners zich aanvankelijk afzijdig hielden, zijn steeds meer Groningers enthousiast over het toekomstperspectief. Ze willen actief participeren. De volgende concrete stap is de organisatie van een bijeenkomst ondernemers en bewoners tijdens het inspiratiefestival Let’s Gro 2025. Op 9 november wordt vanuit het Toekomstperspectief binnenstad 2035 concreet uiting gegeven aan hoe visie, betrokkenheid, beleving en participatie samenkomen.
Nynke is als centrum coördinator trots op de verbinding die is gelegd met de ondernemers. Ze merkt dat door dit project bij ondernemers nieuwe energie is ontstaan om gezamenlijk de toekomst in eigen handen te nemen.
Ontdek het echte Groningen: blijf een nacht en dwaal door de stad
Wie de toekomst van Groningen wil begrijpen, moet de stad vooral beleven. Eric raadt bezoekers aan om minimaal één nacht te blijven — “Een dag is eigenlijk te kort om de energie van Groningen te voelen.” De beste plek om te starten: Hotel Halbert in de Boteringestraat. Een bijzonder hotel waar gastvrijheid voelbaar is in elk detail. Het team kent zijn gasten, geeft persoonlijke tips en fungeert haast (niet haast maar ze hebben letterlijke eigen stadsgidsen )als stadsgids. “Ze zorgen dat je langer wilt blijven. Dat is precies de beleving waar we in de stad naartoe willen,” aldus Eric.
Nynke adviseert om de charme van de west- en noordkant van de binnenstad te ontdekken. Start aan de Hoge der A, langs het water met haar karakteristieke pakhuizen en terrassen aan de kade, wandel via de Zwanestraat en Grote Kromme Elleboog naar de Oude Kijk in ’t Jatstraat. Hier vind je een onderscheidende mix van lokale ondernemers, waaronder speciaalzaken, boetieks, betrokken franchisers en horeca van ontbijt tot diner en alles wat daar tussen en daarna komt — precies die variatie die de binnenstad haar unieke karakter geeft. Toevalligerwijze of niet toevallig in dezelfde hoek als hotel Halbert.
Het is een route die de visie van het toekomstperspectief tastbaar maakt: compact, divers, mensgericht en met een uitnodigende sfeer. Een plek waar je niet alleen doorheen loopt, maar waar je wilt blijven.
Meer informatie
Wil je meer weten? Neem contact op met Marleen Strien of Rupert Parker Brady van onze kennispartner Retaildenkers & Staddenkers.