De kracht van placemaking
Placemaking draait om het transformeren van een ruimte (‘space’) in een betekenisvolle plek (‘place’). Het doel is gedeelde waarde te maximaliseren door de betrokkenheid van de gemeenschap centraal te stellen. Hierbij worden ruimtes niet alleen geoptimaliseerd voor gebruik, maar ook voor beleving, identiteit en verbondenheid.
“A good city is like a good party – people stay longer than really necessary because they are enjoying themselves.” | Jan Gehl – Deense stedenbouwkundige
Kenmerken van placemaking
- Betrokkenheid van de gemeenschap: placemaking begint bij het betrekken van lokale gemeenschappen. Door bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden te raadplegen, ontstaan plekken die aansluiten bij de waarden en behoeften van degenen die de ruimte dagelijks gebruiken.
- Interactie en activiteit: een succesvolle openbare ruimte nodigt mensen uit om te blijven, elkaar te ontmoeten en deel te nemen aan activiteiten. Sociale verbinding, comfort en inclusiviteit staan centraal.
- Respect voor identiteit: placemaking benadrukt de unieke identiteit van een plek. Dit kan door lokale kunst, geschiedenis en culturele symbolen in het ontwerp te integreren.
Placemaking vs placebranding
Hoewel placemaking en placebranding vaak samen worden genoemd, hebben ze verschillende doelen:
- Placemaking richt zich op het verbeteren van de functionaliteit en het gebruik van de plek zelf.
- Placebranding draait om het imago en de perceptie van de plek, en hoe deze naar buiten wordt gecommuniceerd. Het doel is vaak om toeristen, investeerders of nieuwe bewoners aan te trekken.
Idealiter vullen deze twee elkaar aan. Een goed gemaakte plek vormt de basis voor een geloofwaardige en aantrekkelijke merkidentiteit.
Historische wortels
De principes van placemaking zijn gebasseerd op ideeën van Amerikaanse stadsdenkers zoals Jane Jacobs en William H. Whyte. Jane Jacobs benadrukte het belang van levendige straten, buurtgemeenschappen en menselijke schaal. Een korte strip over haar leven vind je hier. William Whyte analyseerde sociale interacties in stedelijke ruimtes en liet zien hoe ontwerpen deze interacties kunnen stimuleren. Zijn 7 elementen voor een goede openbare ruimte in een eenvoudige tekening vind je hier.
Voordelen van placemaking
Placemaking biedt tal van voordelen, waaronder:
- Lokale economie: het stimuleert kleinschalige ondernemerschap en economische ontwikkeling.
- Sociale cohesie: door ruimtes te creëren waar mensen samenkomen, bevordert placemaking sociale interactie en culturele uitwisseling.
- Gezondheid en welzijn: het ondersteunt een actieve levensstijl en verhoogt de kwaliteit van de leefomgeving.
- Duurzaamheid: door een focus op toegankelijkheid en multifunctionaliteit wordt een efficiënter gebruik van ruimte gestimuleerd.
Positieve impact in cijfers
Een recente studie toonde aan dat placemaking-interventies kunnen leiden tot:
- Een 53% toename in positieve percepties van locaties.
- Een 77% grotere kans dat mensen de plek aanbevelen aan anderen.
- Een 50% langere verblijfsduur, wat economische en sociale voordelen oplevert.
Inspirerende voorbeelden
Initiatieven zoals Volop Roosendaal laten zien hoe tijdelijk leegstaande winkelpanden kunnen worden getransformeerd met sociale en culturele invullingen.
FOCUS in Roosendaal is een creatieve hotspot en expositieruimte waar jonge fotografen hun werk tonen en ontwikkelen. Initiatiefnemers Kenna Buermans en Darnisha Daniël bieden jongeren via masterclasses en een werkplaats de kans om hun fotografie-skills te verbeteren en thema’s als vrijheid, natuur en vrouwelijkheid in beeld te brengen. Met steun van lokale partners was FOCUS tot eind 2024 gratis te bezoeken, inclusief een breed aanbod aan workshops en events.


Dit soort projecten versterken niet alleen de gemeenschap, maar zorgen ook voor een aantrekkelijker straatbeeld.
Placemaking is meer dan…
Placemaking is meer dan een stedelijk ontwerpproces; het is een filosofie die mensen centraal stelt. Door ruimtes te transformeren tot plekken met een unieke identiteit, verbondenheid en levendigheid, draagt placemaking bij aan een betere kwaliteit van leven en een sterkere gemeenschap. Het is een uitnodiging om samen te bouwen aan de ziel van een plek.
Podcast
Volop Roosendaal is een onderdeel van Volop Brabant. Maruja Gutierrez, oprichter van Volop Brabant, vertelt over het verbinden van lokale initiatieven aan binnensteden. Luister de podcast.
Meer informatie
Meer leren? Bekijk de placemaking booklet, ontdek de trainingen van Stipo of neem contact op met accountmanager Marleen Strien. Ook DNWS-kennispartner Re:publiek kan jou op weg helpen met het onderwerp placemaking.
Marleen Strien
Accountmanager
Open contentMarleen Strien is accountmanager bij DNWS. Zij gelooft erin dat bewoners de belangrijkste ambassadeurs zijn van een centrumgebied, dus daarop leg ik altijd mijn focus. Marleen is erg praktisch ingesteld, ze kan snel schakelen en houdt van laagdrempelige acties.
Geen items gevonden