Een dialogische (binnen)stad?

Tessa Vosjan (Bureau Cosi) was een van de panelleden tijdens de paneldiscussie ‘De leefbare binnenstad’ op het congres ‘Welkom in de nieuwe binnenstad’. Zij schreef de volgende blog over de dialogische (binnen)stad.

Een leefbare stad creëren is lastig

Leefbaarheid is al jaren een begrip binnen gemeenten. Het staat altijd hoog op de politieke agenda. Met verkiezingen worden burgers verleid met termen als een leefbare wijken en hoe politieke partijen zich de komende jaren gaan inzetten om dat te bereiken. We weten heel goed de problematieken aan te wijzen, maar oplossingen vinden die daadwerkelijk leiden tot een leefbare stad blijken vaak lastig. Wellicht komt het doordat we te veel hebben gedacht in groei zonder de groei goed te faciliteren. Of omdat we te projectmatig en sectoraal werken. Misschien luisteren we niet goed genoeg naar iedereen die betrokken is bij de stad en denken we dat we het allemaal zelf kunnen invullen.

Binnenstad van de toekomst

Momenteel lees ik het boek ‘De humane stad, 30 voorstellen voor een stad op mensenmaat’. Hierin presenteren ze een ‘verkiezingsprogramma’ voor de humane stad. Om tot het programma te komen is het belangrijk om onszelf de vraag te stellen: hoe willen wij als mens in de (binnen)stad van de toekomst leven? In het boek geven ze aan dat je hiervoor terug moet gaan naar de basisbehoeften van de mens: een veilige en gezonde omgeving voor onszelf, een goede woning en goed werk, de mogelijkheid om ons te verbinden met anderen, deel uit te maken van de gemeenschap, de mogelijkheid om te groeien in wat we doen en de mogelijkheid daarin ook zingeving te vinden. Een behoorlijke mond vol die het niet echt makkelijk maken in onze zoektocht.

Samen het centrum leefbaar maken in Heel

Toch denk ik dat het niet zo ingewikkeld hoeft te zijn. Als we tijd besteden om naar elkaar te luisteren, elkaar op te zoeken en samen te werken aan integrale oplossingen of programma’s. Onlangs werd ik uitgedaagd om een toekomstverkenning voor het centrum van Heel te maken. Nu is Heel geen stad maar een dorp in Limburg. En toch kunnen ook steden veel leren van Heel. Het hele traject heb ik meerdere dialogen gevoerd met ondernemers, verenigingen, bewoners, vastgoedeigenaren, gemeenten en zorginstellingen om inzichtelijk te krijgen hoe we samen het centrum leefbaar kunnen maken voor elke gebruiker. Zo stonden we in het weekend met een bouwkeet op het plein en kon iedereen zijn hart luchten. Natuurlijk hoor je veel wat niet goed gaat en wordt er gewezen naar de gemeente. Aan de andere kant krijgen we ook heel veel mooie haalbare ideeën te horen en waren de betrokken personen bereid die ideeën verder uit te werken. Al schetsend aan de tafels met de betrokkenen hebben we de ideeën verder gebracht. Er ontstonden nieuwe concepten en samenwerkingen. Daarnaast kreeg de gemeente een beter beeld van de inrichting van verblijfsgebieden en het verkeersveilig maken van het centrum. Samen gaan ze nu bouwen en investeren in het leefbaar maken van het centrum, zodat het een plek wordt waar iedereen van houdt en waar iedereen graag komt. Of je er nu komt om te werken, wonen of om je vrije tijd door te brengen.

Werk in een dialoog samen met alle betrokkenen

Dat brengt me bij binnensteden. We willen dat mensen er graag komen om te werken, wonen en verblijven. Dan is het belangrijk om in een dialoog met alle betrokkenen te werken aan een integraal programma waarbij niet alleen gekeken wordt naar winkels, maar ook naar andere aspecten als mobiliteit, veiligheid, duurzaamheid, digitalisering, sociale waarde, enzovoorts. En tegelijkertijd naar hoe deze factoren elkaar versterken en beïnvloeden.

Tessa Vosjan is eigenaar van DNWS-kennispartner Bureau Cosi. Lees hier meer over Bureau Cosi.