Elk centrum verdient een aantrekkelijke inrichting
Een centrum die gebruikers voorziet van een prettig verblijf en waardevolle herinneringen!
Geschreven door Pimm Terhorst van onze kennispartner RuimteVerhaal.
Vanaf januari dit jaar is RuimteVerhaal kennispartner van DNWS. Dit ontwerp- en adviesbureau helpt overheden, vastgoedeigenaren en ondernemers(verenigingen) de aantrekkelijkheid van ‘hun’ centrum te vergroten. Hoe? Dat lichten we toe met behulp van een inspirerend voorbeeld, namelijk: de metamorfose van centrum Tegelen.
Kijk je op oude topografische kaarten van Tegelen, dan zie je een bijzonder landschap dat is opgebouwd uit een groot aantal fabrieken en een complex netwerk van smalspoortjes. Graaf je dan nog iets dieper, dan zul je zien dat Tegelen haar wortels in de klei heeft. Deze klei is 2 miljoen jaar geleden ontstaan en zeer geschikt voor het maken van allerlei producten, zoals potten, pannen, schalen en serviezen. Zo kon deze plaats zich in het verleden ontwikkelen tot het centrum van de keramiek. Vandaag de dag is Tegelen nog altijd hofleverancier als het gaat om dakpannen. Ongeveer 65% van alle Nederlandse dakpannen wordt hier geproduceerd. Tegelen is daarmee het dörp van de Pannekletsers.
Aandacht voor de (grof)keramische industrie
Dit stukje ‘DNA’ staat centraal bij de metamorfose van het gehele centrum. In het plan zitten allerlei verwijzingen naar de (grof)keramische industrie. Zo komt er een ‘smalspoortje’ in de belangrijkste winkelstraat, dat enigszins doet denken aan de High Line in New York. Op het smalspoor komen een aantal ‘kiepkerkes’. Deze moderne ‘loveseats’ zijn gebaseerd op de karretjes waarmee de klei vroeger naar de fabrieken werd getransporteerd. Het smalspoortje en de kiepkerkes worden dit keer niet voor het transporteren van de klei gebruikt, maar om bezoekers op het juiste spoor te zetten. Daarnaast wordt het haltermodel versterkt door herstel van de zichtas, een nieuwe invulling van het raadhuis en de realisatie van het Martinushof (een boodschappencluster).
Aan de andere kant van het centrum zetten we juist in op (het tentoonstellen van) cultuur. Naast een kunstwerk komt hier ook een ‘tapijt’ dat gebaseerd is op decoratie en architectonische detaillering van de lokale schoorstenen. Deze ‘bakens’ zijn lange tijd zeer kenmerkend geweest voor de ‘skyline’ van Tegelen. Naast de storytelling is er in het ontwerp uiteraard voldoende rekening gehouden met andere belangrijke thema’s, zoals vergroening, circulariteit en klimaatadaptatie.
Ondernemers zijn de aanjager
Bijzonder aan dit project is dat de ondernemers (BIZ Centrum Tegelen) aanjager zijn geweest voor de aanstaande herinrichting van het gehele centrum. Zij gaven in 2020 opdracht aan StadsKracht en RuimteVerhaal voor het opstellen van een centrumvisie. In deze bottom-up visie stond de genius loci centraal. De visie zorgde voor enthousiasme bij de gemeente Venlo en kreeg zowel ambtelijk als bestuurlijk (college en raad) veel draagvlak. In opdracht van de gemeente hebben RuimteVerhaal en BuroBol een definitief ontwerp gemaakt en op basis hiervan is een krediet van bijna 6 miljoen euro beschikbaar gesteld. Medio april gaan we de start van de werkzaamheden feestelijk inluiden.
De Tegelse opgave lijkt op die van veel andere centra. Waarbij gezocht wordt naar een onderscheidende inrichting, die gebruikers voorziet van een prettig verblijf en waardevolle herinneringen. Dat is geen gemakkelijke opgave, maar wel een hele leuke! RuimteVerhaal werkt door heel Nederland aan memorabele centra. Concreet werkt dit bureau aan onderzoeken, (centrum)visies en uitvoeringsprojecten. De gebruikers staan in de aanpak van RuimteVerhaal altijd centraal.
Lees meer over onze kennispartner RuimteVerhaal. Of neem contact op met Pimm Terhorst via pimm@ruimteverhaal.nl.