Lokaal X Digitaal

Wat willen we?

Online is een succesvol verkoopkanaal waarmee veel ondernemers een haat-liefde relatie onderhouden. Velen is het gelukt om een online positie te bereiken, maar de kosten om zichtbaar te blijven zijn hoog en derden gaan met je data aan de haal. Voor kleinere winkels, vaak smaakmakers in de winkelstraat, is online verkopen sowieso geen optie. Deze en andere nadelen willen we beantwoorden.

Lokaal x Digitaal biedt met een doordachte collectieve online-strategie en laagdrempelig, een online positie aan fysieke winkels, horeca en nabij gelegen andere activiteiten die aantrekkelijk zijn voor bezoekers.

Doel is niet om zo veel mogelijk online te verkopen maar om mensen via online zichtbaarheid naar binnensteden en dorpskernen te trekken. Het is nu zo dat lokaal productaanbod niet of veel lastiger online te vinden is dan producten die op grote platformen worden aangeboden. Die ongelijkheid willen we opheffen door ervoor te zorgen dat uiterlijk in 2030 producten en diensten van lokale winkels online net zo goed te vinden zijn als die van pure online aanbieders. Daarbij gaan we uit van drie kernwaarden: eerlijk – open – leefbaar. 

Door lokale productinformatie te ontsluiten via een schaalbare online infrastructuur wordt bezoek aan lokale winkels en het kopen daarin gestimuleerd. De kracht van dit ecosysteem is dat het een openbaar toegankelijke voorziening wordt, geen besloten commercieel systeem dat de extractieve verdienmodellen van Big Tech volgt. Het hele project is van, voor en door de sector en heeft dan ook baat bij openbare toegankelijkheid.

Doe je mee?

Wil je onze beweging volgen? Meld je dan hieronder aan. Wij zorgen regelmatig voor updates en nodigen geïnteresseerden uit voor overleg. Hieronder al wat eerste achtergrondartikelen.

Hoe gaan we dat doen?

We hebben drie elementen ontwikkeld waarmee we de beweging Lokaal x Digitaal in gang zetten. De techniek is beschikbaar, de branding- en marketing campagne staat klaar en de uitvoeringsorganisatie is in wording. Deze drie onderdelen hangen samen en vormen de basis voor dit innovatieve project. We hebben allerlei partijen nodig privaat en publiek, om de digitale infrastructuur die technisch al beschikbaar is, nu in de markt te gaan zetten. 

Het ontwikkelen van een krachtig online alternatief, dat de meerwaarde van fysieke winkels online veel beter en vooral veel eerlijker weet te ontsluiten vergt een langjarige inspanning van vele partijen. Zeker ook omdat het niet alleen moet gaan om het aanbod in winkels, maar juist ook om het brede lokale aanbod van diensten. Niet alleen winkels – klein en groot maar ook horeca, culturele instellingen en andere partijen die burgers en consumenten naar kernen, de fysieke openbare ruimte, kunnen trekken worden uitgenodigd.

Veel lokale initiatieven, deels publiek gefinancierd, die niet konden doorgroeien naar een landelijke infrastructuur zijn niet levensvatbaar gebleken. Daarom heeft dit project een nationaal karakter, dat actief wordt ondersteund door o.a. de nationale Retailagenda, het Ministerie van EZK en een programmateam van experts.

Nadrukkelijk onderdeel van het project is de ‘governance’ waarin we voorwaarden voor toegankelijkheid goed regelen. Het programmateam zal specifiek aandacht schenken aan de vraag of dit soort uitgangspunten wordt behaald. Met software ontwikkelpartner Zupr (preferred supplier), die zich inzet om lokale ondernemers en hun aanbod op een eerlijke manier online vindbaar te maken, willen we aan de ene kant aantonen dat het product landelijk (en Europees) schaalbaar is en aan de andere kant onderzoeken hoe we de governance zodanig in kunnen richten dat er sprake zal zijn van een breed publiek-privaat gedeeld eigenaarschap. We streven naar een meerjaren programma met uiteindelijk ook Europese uitstraling.

Waarom gaat dit wel werken?

Uit onze analyse blijkt dat veel sympathieke initiatieven in de sfeer van ‘shop lokaal’ niet levensvatbaar zijn vanwege de eenzijdige opzet en beperkte schaalbaarheid. Deze mankementen hebben we ondervangen in onze opzet en daarbij de volgende onderscheidende speerpunten geformuleerd en deels al georganiseerd.

Lokaal x Digitaal (voorlopige werktitel):

  • laat elke fysieke retailer toe
  • stimuleert aankoop in winkels;
  • koppelt via productlocatie zoekopdracht met lokaal aanbod
  • weerspiegelt de winkelstraat met rijk productaanbod
  • zorgt voor maatschappelijk beheer en onderhoud
  • houdt data in het ecosysteem en voert geen datahandel
  • rekent geen commissie bij online verkopen en laat waarde terugvloeien
  • is schaalbaar met een lokale voorziening op nationale / EU grondslag
  • wordt ondergebracht in een stichting of (platform)coöperatie

Met dit project nemen we als private sector het voortouw om ondernemers en lokale overheden te laten zien dat een succesvol project mogelijk is. Door vanuit dit project deze bewijslast te verzorgen en nadrukkelijk de publieke sector bij dit project te betrekken, komen we tot de noodzakelijke doorbraak. Het ontwikkelen van een krachtig online alternatief, dat de meerwaarde van fysieke winkels online veel beter en vooral veel eerlijker weet te ontsluiten, is echter onmogelijk zelfstandig te ontwikkelen door kleinschalige collectieven van winkels of andere op zichzelf staande functielagen binnen de retailketen. Nog los van de financiële armslag die hiervoor nodig is. Het vraagt om een gezamenlijke en centraal aangestuurde meerjarige programmatische aanpak door zowel landelijke als lokale overheden, de retailsector en andere stakeholders die een rol spelen in de retailketen en betrokken zijn bij binnensteden en dorpskernen.

Relevante rapporten

Hieronder staan diverse relevante rapporten.

Waarom ons digitale bestaan dezelfde politieke aandacht verdient als de zorg en het onderwijs

De Correspondent

Problematisch is dat onze digitale infrastructuur bijna volledig geprivatiseerd is en wordt gerund met commercieel oogmerk. De maatschappij is op allerlei terreinen afhankelijk van digitale diensten en ons bestaan wordt steeds digitaler. Er moet meer politieke aandacht komen voor de noodzaak van een publieke digitale infrastructuur die publieke belangen waarborgt. Met prutsen in de marge bouw je geen publiek alternatief voor Big Tech.

Download hier het hele artikel

Maatschappelijke meerwaarde van de retail

Dit rapport beschouwt kansen en bedreigingen voor winkelstraten. De puur transactionele functie van winkels is afgenomen en de maatschappelijk meerwaarde staat onder druk. Hoe komen we daaruit? Een van de geschetste oplossingen is een alternatieve online infrastructuur voor de winkelstraten.

Download hier het rapport Maatschappelijke meerwaarde van de retail

Download hier het pamflet De winkelstraat als publieke ruimte

De online wereld.nl

hoe we grip terugpakken op onze online wereld

Experts belichten zon- en schaduwzijde van de online wereld. De dominantie van Big Tech partijen die praktijken faciliteren waarbij de democratie wordt ondermijnd, maatschappelijke polarisatie toeneemt en het gelijke economische speelveld afkalft beschrijven zij op urgente en heldere wijze. Zij zien enorme kansen en uitdagingen en stellen de vraag hoe digitale ontwikkelingen op het juiste spoor gebracht moeten worden. Digitale infrastructuur is in ieder geval een publieke verantwoordelijkheid. “Aangezien de private markt onvoldoende in staat is gebleken om een degelijke en neutrale digitale infrastructuur te faciliteren voor deze online wereld, zien wij het als een een publieke verantwoordelijkheid om daar alsnog voor te zorgen.”

Download hier de publicatie De online wereld.nl

Ook interessant om te lezen:

  • C&A verlaat Big Tech retailplatformen (januari 2024)
    Na een experiment van 2 jaar stopte Nike in november 2019 met directe verkoop via Amazon omdat zij via haar eigen kanalen direct klantencontact wil onderhouden en ook zelf over de relevante data wil beschikken. De interactie tussen klant en merk, maar ook tussen sporters onderling kan Nike veel beter zelf begeleiden. Derden verkopen nog wel producten van Nike via Amazon en dat staat Nike toe, maar voor het merk zelf bleek het geen vruchtbare strategie. Dit is een goede stap gebleken en veel grote merken volgden dat voorbeeld. Ook grote en kleinere Nederlandse retailers zijn na enige tijd op Amazon daar en bij andere platformen vertrokken.
  • Bredere maatschappelijke bespiegeling over de detailhandel in Tijden van Transitie (april 2022)
    Essay uitgesproken door Ad Verbrugge en opgetekend door Anke Griffioen op uitnodiging van Marcel Evers en Marijke van Hees tijdens de bijeenkomst van de Retailagenda 6 juli op kantoor INretail te Zeist.

Programma Board en projectteam

Leden van onze Programma Board zijn:

  • Corine Noordhoff – A.S. Watson en Anton Dreesmann leerstoel
  • Douwe Lycklama – INNOPAY
  • Enny van de Velde – CCV Groep
  • Erwin Buckers – Chainels
  • Henk Hofstede – ABN AMRO
  • Jan Bruijn – Geonovum en Nest4Innovation
  • Jesse Weltevreden – Hogeschool van Amsterdam

Het projectteam:

  • Marcel Evers – INretail
  • Michiel Vos – Zupr en BLIM Groep
  • Jeanne Hogenboom – Hogenboom & Griffioen en Caland/Schoen
  • Anke Griffioen – Caland/Schoen, Hogenboom & Griffioen en FSN

Vragen?

Heb je een vraag of wil je meer informatie over de Lokaal X Digitaal? Neem dan contact met ons op!

Houd mij op de hoogte

"*" geeft vereiste velden aan

Naam*
Bij het inzenden van het formulier ga je akkoord met onze privacyvoorwaarden
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Dit formulier is beveiligd met reCAPTCHA. Het privacybeleid(opent in nieuw tabblad) en de servicevoorwaarden(opent in nieuw tabblad) van Google zijn van toepassing.