Gastvrije binnensteden maken bezoekers en bewoners blij

Kan een gastvrije binnenstad bewoners en bezoekers aan zich binden? De gemeenten Hilversum, Meppel, Zoetermeer en Eindhoven deden een proef met een gastvrijheidsprogramma op maat. De resultaten van het pilotproject staan in de publicatie “Gastvrije binnensteden: successen en lessen”, dat tijdens het voorjaarsseminar van Platform De Nieuwe Winkelstraat op 17 april werd gepresenteerd.

Gemeenten, retailers en vastgoed zoeken manieren om het winkelgebied, en met name de binnenstad, weer aantrekkelijk te maken voor haar inwoners en bezoekers. Om daarin te slagen zal naar de bredere behoefte van de mens moeten worden gekeken. Daarbij is ook de sociale meerwaarde van belang. Die zorgt ervoor dat bewoners en bezoekers met meer plezier hun tijd doorbrengen in winkelgebieden en binnensteden. Reden voor Stad & Co, INretail en Detailhandel Nederland om in het kader van de Retailagenda, het project ‘gastvrije binnenstad’ op te starten. Het doel: het verhogen van sociale meerwaarde in binnensteden, door in te zetten op gastvrijheid in winkels en op straat. 

Lokale trainingen

Om die gastvrijheid te verhogen is onderzoek gedaan naar de meerwaarde van speciaal getrainde ondernemers, werknemers en city hosts . Gedurende een jaar is geëxperimenteerd met gastvrijheidsprogramma’s in vier heel verschillende steden: Hilversum, Meppel, Zoetermeer en Eindhoven. In elke gemeente zijn mensen door middel van een lokale training opgeleid tot gastheren en gastvrouwen. Deze city hosts zijn ingezet om te zorgen dat zowel inwoners als bezoekers zich oprecht welkom voelen in de stad. Daarnaast hebben ook ondernemers en winkelpersoneel een uitgebreide training gekregen. Studenten zijn ingezet om mystery visits uit te voeren om gastvrijheid van de deelnemende bedrijven te testen. 

Ambassadeurs

De pilot is uitgevoerd met de verwachting dat gastvrije winkelgebieden meer bezoekers aantrekken, zorgen dat mensen er vaker naartoe gaan en dat ze er langer blijven. Door te zorgen voor gastvrij personeel kan een winkel(gebied) zich ook onderscheiden. Winkelmedewerkers die gastvrijheid uitstralen, zorgen ervoor dat de gast zich prettig en welkom voelt. De extra bestedingen die hierdoor worden gedaan, hebben direct een positieve impact op de binnenstad. Door de gunstige indruk die mensen zo van een (binnen)stad krijgen, worden gasten én bewoners op hun beurt ambassadeurs van de stad en zullen zij anderen enthousiast maken om deze te bezoeken.

Succesfactoren

De resultaten van het project staan in de publicatie “Gastvrije binnensteden: successen en lessen”, dat onlangs werd gepresenteerd tijdens het voorjaarsseminar van Platform De Nieuwe Winkelstraat. Zo is een belangrijke succesfactor de betrokkenheid van alle stakeholders. Het gastheerschap is iets dat uit mensen zelf moet komen en niet kan worden opgelegd. Lokale stakeholders moeten daarom zelf inhoud van het gastvrijheidsprogramma bepalen. Deze moet gebaseerd zijn op de merkbelofte van de binnenstad en de sociale motivatie van haar gebruikers, zowel bezoekers als ondernemers. Het creëren van draagvlak kost echter ook veel tijd, blijkt uit het project.

Ook de lokale organisatiegraad, de aanwezigheid van citymarketing en centrummanagement zijn belangrijke factoren die aan het succes kunnen bijdragen. Een belangrijk aspect van het lokale project Gastvrije Binnenstad is dat deze bijdraagt aan de totaalbeleving van de binnenstad en dat gebruikers van de binnenstad elkaar leren kennen, weten waar de ander mee bezig is, trots zijn op hun binnenstad en dit ook uitdragen. Belangrijkste opgave in de vier binnensteden is niet zozeer de borging van het project, maar wel de borging van gastvrijheid en gastheerschap. Dit laatste is geen eenmalige investering. Een binnenstad zal altijd gastvrij moeten zijn. Dit betekent dat men vanaf het begin al moet nadenken over borging op de langere termijn.